Everest! Yer yüzünün en yüksek noktası! Birçok tırmanıcının gözünü diktiği zirve nokta. Oraya ulaşmak, zirveye varmak bile insanın hayallerini süslüyor değil mi? Yüksekliği 8 bin 848 metre olan dünyanın en yüksek tepesi Nepal ve Tibet arasında kalıyor. Yolculuk boyunca bünyesinde dört ana kamp merkezi bulunan bu tepeye yılda ortalama 600 kişi tırmanıyor. Peki Everest’e tırmanmak sanıldığı gibi kolay mı, dünyanın en yüksek yerine tırmanmanın şartları ve maliyeti nedir? Hep beraber öğrenelim.
Everest’e tırmanmak isteyen tırmanıcıların ödemesi gereken maliyet kesin olmamakla birlikte 30 bin-100 bin dolar arası değişiyor. Yabancı tırmanıcılar bu tırmanış için Nepal hükümetinden özel izin almaları gerekiyor. (Yukarıdaki sayı bu izinleri alanların yarısını oluşturuyor.) Tabi her parayı veren bu tepeye tırmanamıyor. Bunun için Nepal hükümeti; fiziksel altyapınızın olmasını, 18 yaşını doldurmanızı, rehber teçhizat yeterliliği ve tırmanma konusunda çok tecrübeli ve profesyonel olmanızı istiyor. Tırmanıcıların 3’te 2’si tepeye Nepal tarafından tırmanıyor. Geri kalan kısımsa Kuzeyden yani Tibet tarafından tırmanıyor.
Parayı verdik, izinler alındı, her şey hazır! Hemen tırmanıyor muyuz? Tabi ki hayır!
Everest’e tırmanmak için öncelikle bölgenin atmosferine uyum sağlamanız gerekiyor. Bunu yolculuk boyunca birçok kez kamp yaparak tekrarlayacaksınız. İlk etapta Nepal’in başkenti Katmandu’dan Lukla’ya kısa bir uçuşun ardından 10 gün süren uzun bir yürüyüş sonrası 17 bin 500 feet’teki ana kamp merkezinde 1 aylık yoğun bir antrenman sürecine tabi tutuluyorsunuz. Fiziksel yeterliliğiniz ne kadar yüksek olsa da söz konusu Everest’e tırmanmak olunca her duruma hazırlıklı olmak için bu antrenmanlar çok önemli oluyor.
Bir aylık antrenmandan sonra rehberimizle tanışıyoruz!
Rehberler genellikle şerpa bölgesinde yaşan etnik kökenli kişilerdir. Bu yüzden rehberler Şerpa diye anılır. Her rehber etnik olarak Şerpa olmayabilir. Bu kişiler çoğunlukla genç erkeklerden oluşur. Şerpalar diğer tırmanıcılara göre Everest’e yılda birkaç kez çıkarlar. Tırmanış başı 6 bin dolar kazandıkları konuşuluyor. Zirve rehberlerinin kazancı da 10 bin dolara kadar çıkabiliyor.
Tırmanış esnasında sizi hangi riskler bekliyor?
Tırmanış esnasında rehberinizin direktiflerinden ve gösterdiği istikametten asla sapmamanız gerekiyor. Bu kural tırmanışın verimliliği ve tamamlanması için çok önemli. Bu maceradaki en büyük risk şüphesiz ölüm riski. Nepal hükümeti bugüne kadar 300 tırmanıcının tırmanış esnasında öldüğünü söylüyor üstelik bunların 200 tanesinin cesedinin hala Everest’te olduğunu, helikopterlerin o irtifalara çıkamadığı için cesetlerin alınamadığı belirtiliyor. Ayrıca Şerpalar da yollarını bu cesetlere göre buluyor.
Ölüm ve rahatsızlık sebepleri neler?
Dondurucu soğuk ve yüksek irtifadan dolayı rahatsızlıklardan özelliklede oksijen tüplerinin bitmesinden ve ani fırtınalara yakalanma sonucu ölen birçok kişi var. Bunun yanında çığ, düşüş, kalp krizi gibi faktörler de göz ardı edilemeyecek kadar yüksek sebepler arasında. Yüksek irtifalara çıktıkça aldığınız her nefeste oksijen seviyesi azalır. Bu yüzden tıpkı dalgıçlar gibi oksijen tüpü kullanmanız gerekir. Yüksek irtifalar baş ağrısı, mide bulantısı ve yorgunluk hissi de yaratabilir.
Son yokuş…
Tırmanış esnasında belirli yerlerde kamp yapıp dinlenmeye ve atmosfere adapte olmaya ihtiyacınızın olacağını söylemiştim. Her artan irtifada tırmanış biraz daha zorlaşacak ve riskler biraz daha artacaktır. 4. Kamp alanına ulaştığınızda 8 bin metreyi geride bırakmış olacaksınız ve bundan sonraki zirveye kadarki bölüm aşırı zorlu hava şartları ve oksijen yetersizliğinden dolayı “Ölüm Alanı” olarak anılmaktadır.
Ölüm Alanı’nda oluşan serebral ödem; vücut kontrolünü zayıflatır, konuşma zorlukları yaşatır ve halüsinasyon görmenize sebep olur. Akciğer ödemi ise öksürme ve nefes alma gibi problemleri ortaya çıkarır.
Ama her ne olursa olsun zirveye vardığınızdaki heyecan, mutluluk, başarı hissi paha biçilemez. Zirvedeki 15 dakikanın keyfini çıkarın. Evet! Sadece 15 dakika. Zira daha uzun süre kalabilmeniz o atmosfer şartları altında pek mümkün değildir. Ayrıca her çıkışın bir de inişi vardır.
Emir Duman | Antrenör
ınstagram: eemirduman
